فایل fstab در لینوکس چیست و چرا مهم است؟
Fstab در لینوکس یک فایل پیکربندی سیستم در لینوکس است که در پوشه /etc ذخیره می‌شود و اطلاعاتی درباره سیستم‌های فایل مختلف و نحوه نصب آنها در هنگام بوت را در خود نگه می‌دارد. هسته لینوکس از اطلاعات فایل fstab استفاده می‌کند تا مشخص کند کدام فایل سیستم‌ها باید مونت شوند و در کجا نصب شوند. این فایل حاوی اطلاعاتی مانند نام دستگاه، مسیر مونت، نوع سیستم فایل و تنظیمات دسترسی است.
اگر شما مدیر سیستم هستید، باید با استفاده از fstab بتوانید سیستم‌های فایل خود را بهینه کنید و به عنوان یک کاربر نهایی، شما ممکن است با استفاده از آن، به سرعت به فایل‌های خود دسترسی پیدا کنید.
سیستم فایل (File System) چیست؟
سیستم فایل یک روش برای سازماندهی و ذخیره داده‌ها در دستگاه‌های ذخیره‌سازی مانند درایوهای حالت جامد و درایوهای فلش است.
بدون فایل‌سیستم، دسترسی به فایل‌های موجود در دستگاه ذخیره‌سازی و پیگیری استفاده و فضای خالی آن دشوار است. همچنین، سیستم عامل نمی‌تواند به‌خوبی مناطقی از دستگاه ذخیره‌سازی که در حال استفاده هستند و کدام‌ها خالی هستند را ردیابی کند.
در لینوکس، سیستم‌های فایل به دلایل زیر بسیار مهم هستند:
- سازماندهی: آنها سلسله مراتبی از دایرکتوری‌ها را برای سازماندهی بهتر فایل‌ها و پوشه‌ها ارائه می‌دهند.
- مدیریت فضا: سیستم‌های فایل شما فضای خالی و استفاده شده در دستگاه ذخیره‌سازی را ردیابی می‌کنند و فضای خالی را برای فایل‌های جدید اختصاص می‌دهند.
- امنیت: سیستم‌های فایل به‌منظور حفظ یکپارچگی فایل‌های ذخیره‌شده در یک دستگاه ذخیره‌سازی، از طریق چک‌سام‌ها و یا ژورنال استفاده می‌کنند.
- سایر ویژگی‌ها: سیستم‌های فایل از مجوزهای سطح فایل، فشرده‌سازی و رمزگذاری نیز پشتیبانی می‌کنند.
برخی از سیستم‌های فایل رایج شامل NTFS، FAT و ext4 هستند. در سیستم‌های لینوکس و یونیکس، ext4 که نسخه چهارم سیستم‌فایل توسعه‌یافته است، بسیار پرکاربرد است.
مشاهده و درک fstab در لینوکس
شما می توانید با استفاده از ویرایشگرهای متن مانند nano یا Vim یا با استفاده از دستور cat برای نمایش خروجی در ترمینال خود، فایل fstab را مشاهده کنید.
به عنوان مثال، می توانید از ویرایشگر متن Vim استفاده کنید:
vim /etc/fstab
هر خط شامل شش بخش است که با فاصله های سفید جدا شده اند و شامل موارد زیر می باشد:
- سیستم فایل
- مسیر نقطه مونت
- نوع فایل سیستم
- گزینه های مربوط به فایل سیستم
- Dump
- Pass
1. سیستم فایل
این یک دستور است که در سیستم عامل لینوکس برای نصب و نمایش درایوها و دستگاه‌های ذخیره سازی در دسترس استفاده می شود. از دستور mount برای اتصال فایل سیستم به مسیری که در سیستم فایل دیگری وجود دارد و می‌خواهیم به آن دسترسی داشته باشیم، استفاده می شود. بعلاوه، fstab فایل تنظیمات است که توسط سیستم عامل برای نصب دائمی درایوها در دستگاه استفاده می شود. بدون استفاده از fstab و دستور mount، دسترسی به درایوها و دستگاه‌های ذخیره سازی در سیستم عامل لینوکس دشوار خواهد بود.
2. مسیر نقطه مونت
Mount Point محلی است که فایل‌ها و داده‌های یک دستگاه ذخیره‌سازی بر روی سیستم فایل نصب می‌شود. برای مثال، اگر یک درایو خارجی را به سیستم خود متصل کرده‌اید و می‌خواهید داده‌های آن را در دایرکتوری “/media/mydrive” نصب کنید، نقطه نصب برای این دستگاه “/media/mydrive” خواهد بود. سیستم عامل برای نصب هر فایل و داده‌ای در دایرکتوری صحیح آن، از نقطه نصب استفاده می‌کند.
3. نوع فایل سیستم
نوع سیستم فایل مشخص می کند که سیستم عامل باید از کدام الگوی سازماندهی فایل برای ذخیره و دسترسی به داده ها استفاده کند. برخی از نمونه های رایج از سیستم های فایل شامل ext4 ، NTFS ، FAT32 و APFS هستند.
هسته لینوکس باید بداند کدام درایور باید برای دسترسی به سیستم فایل استفاده شود زیرا هر سیستم فایل دارای قابلیت ها و ویژگی های منحصر به فردی است. در صورت اشتباه در مشخص کردن نوع سیستم فایل، ممکن است با خطاهایی در سیستم فایل مواجه شوید که ممکن است باعث از بین رفتن داده ها شود یا دسترسی به آن ها را به کاربران از دست بدهند.
4. گزینه های مربوط به فایل سیستم
فهرستی از گزینه‌های نصب برای دستگاه ذخیره‌سازی در فایل fstab فهرست می‌شود. این گزینه ها نحوه نصب و استفاده از سیستم فایل را کنترل می کنند. برخی از گزینه های رایج عبارتند از:
- auto: سیستم فایل را به صورت خودکار در زمان بوت نصب می کند.
- noauto: فایل سیستم را به صورت خودکار در زمان بوت سوار نمی کند.
- user: به هر کاربری اجازه می دهد تا فایل سیستم را نصب کند.
- nouser: فقط به کاربر root اجازه می دهد تا فایل سیستم را مونت کند.
- sync: از I/O همزمان برای سیستم فایل استفاده می کند.
5. Dump
این پرچم نشان می‌دهد که آیا سیستم فایل باید در زمان پشتیبان‌گیری توسط ابزار dump پشتیبان گیری شود یا خیر. مقدار پیش‌فرض این پرچم صفر است که نشان می‌دهد پشتیبان‌گیری از سیستم فایل انجام نشود.
شما می‌توانید این پرچم را برای سیستم‌های فایلی که می‌خواهید در نسخه پشتیبان قرار دهید، با مقدار ۱ یا ۲ تنظیم کنید.
6. Pass
این پرچم به ترتیبی که fsck (ابزار بررسی و تعمیر سیستم فایل) باید هنگام بوت، فایل سیستم ها را بررسی کند، اشاره دارد. این ابزار در سیستم عامل لینوکس، سازگاری و سلامتی سیستم فایل را بررسی و در صورت نیاز تعمیر می‌کند. مقدار پیش‌فرض آن 0 است که به معنی عدم بررسی سیستم فایل است.
مقادیر دیگری که می‌توان به آنها تنظیم کرد عبارتند از:
- 1: بررسی اولین فایل سیستم را انجام دهید.
- 2: پس از بررسی همه فایل‌های سیستم با پرچم fsck 1، فایل سیستم را بررسی کنید.
- 3: پس از بررسی همه فایل‌های سیستم با پرچم fsck 1 یا 2، فایل سیستم را بررسی کنید.
اگر می‌خواهید سیستم فایل خود را هر بار بررسی کنید، باید آن را روی یکی از مقادیر بالاتر تنظیم کنید.
نتیجه گیری
سیستم فایل‌ها یکی از اصلی‌ترین عناصر سیستم عامل‌ها هستند که وظیفه مدیریت فضای دیسک و ذخیره و بازیابی داده‌ها را دارند. در لینوکس نیز، بسیاری از سیستم فایل‌های مختلفی وجود دارند که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. به عنوان مثال، سیستم فایل ext4 یکی از پر استفاده‌ترین سیستم فایل‌های لینوکس است که امکانات مانند بالاترین حد امنیت، سرعت خواندن و نوشتن بالا و قابلیت انجام کارهای خاص مانند journaling و فشرده‌سازی فایل‌ها را داراست.
از طرفی، ممکن است در برخی مواقع نیاز داشته باشید که از یک سیستم فایل از سیستم عامل دیگری استفاده کنید. در این حالت، باید ابتدا در لینوکس سیستم فایل مورد نظر را نصب کنید و سپس آن را mount کنید تا بتوانید از آن استفاده کنید. با این کار، امکانات و ویژگی‌های سیستم فایل دیگری را که در لینوکس نیست، به کاربران لینوکس ارائه می‌دهید.
بیشتر بخوانید:
