نحوه مشاهده فضای هارد دیسک لینوکس

لینوکس یکی از سیستم‌عامل‌های محبوب و قدرتمند در دنیای کامپیوتر است. یکی از اجزای مهم هر سیستم‌عامل، فضای هارد دیسک آن است که در لینوکس نیز به عنوان یکی از اجزای اصلی سیستم عامل مطرح می‌شود. فضای هارد دیسک لینوکس مانند هر سیستم عامل دیگر، اطلاعات مهم و حیاتی کاربران را به صورت دائمی در خود نگهداری می‌کند. در این مقاله، به نحوه مشاهده فضای هارد دیسک لینوکس میپردازیم.

این مورد معمولا زمانی که عملکرد سیستم شما ناپایدار می شود، باید بررسی شود. ناپایداری سیستم میتوانید به دلیل اشباع حافظه سیستم یا استفاده زیاد از پردازنده باشد، ولی باید به مقدار استفاده شده از دیسک نیز توجه شود. درصورتی که به مدت طولانی بر میزان فضای هارد دیسک لینوکس خود نظارت نکرده باشید، فضای دیسک شما به تدریج پر و از دسترس خارج خواهد شد. به کمک برخی کارها می توانید عملکرد دیسک خود را منظم بررسی کرده و از سلامت آن اطمینان حاصل کنید که در ادامه به آن ها می پردازیم.

مشاهده فضای هارد دیسک لینوکس

ابزاری که به طور گسترده در سیستم‌های لینوکس برای بررسی سریع وضعیت دیسک استفاده می‌شود، دستور df می‌باشد. این دستور مخفف “disk filesystems” است و به سادگی فهرستی از تمام فایل‌های سیستم شما را چاپ می‌کند.

df -hT

دستور df را در اینجا با استفاده از دو آرگومان -h و -T، برای بررسی سریع وضعیت دیسک استفاده کردیم. آرگومان -h، اندازه فایل‌ها را بطور خوانایی برای کاربر نمایش می‌دهد و اعداد بایت را به فرمت های مگابایت، کیلوبایت و گیگابایت تغییر می‌دهد. آرگومان -T نوع سیستم فایل موجود در سیستم را نمایش می‌دهد.

دستور df علاوه بر نوع سیستم فایل، اندازه، میزان استفاده و موجودی هر فایل سیستم را نیز به همراه محل نصب آن در سیستم شما، نمایش می‌دهد.

با یک نگاه سریع به دستور df، شما متوجه خواهید شد که تعداد بیشتری از “سیستم های فایل” وجود دارد که احتمالاً در انتظار نیستید. این سرور فقط یک درایو حالت جامد دارد، اما بیش از 20 سیستم فایل را می‌شناسد. بیشتر اینها برای استفاده در برنامه‌ها و سرویس‌های دیگر طراحی شده‌اند، از جمله سیستم‌های فشرده squashfs، سیستم‌های مجازی tmpfs و Docker overlay که برای کانتینرها استفاده می‌شوند.

در این مثال، درایو واقعی ext4 وجود دارد که واضح است زیرا در روت سیستم نصب شده است. ولی در سیستم های چند درایو ممکن است نام سیستم فایلی که برای هر درایو استفاده شده است، بلافاصله مشخص نباشد. در صورت تمایل، می توانید با استفاده از پرچم -t و تعیین نوع مورد نظر، این لیست را فیلتر کنید.

df -hT -t ext4

با آرگومان -x میتوانید مواردی که نمیخواد نمایش داده شود را حذف کنید.

df -hT -x squashfs -x overlay -x tmpfs -x devtmpfs

همچنین، شما می‌توانید از df برای گرفتن اطلاعات مربوط به هر فایل سیستم خاصی استفاده کنید.

df -h /dev/md*

همچنین، می‌توانید از df برای دریافت اطلاعات مربوط به یک مانت خاص استفاده کنید. این کار برای دریافت سریع اطلاعات سیستم ریشه‌تان بسیار مفید است.

df -h /

استفاده از ابزار Glance

با توجه به این که در بسیاری از موارد، شاید نخواهید بخشی از دستورات را با آرگومان های خاصی که دارد به خاطر بسپارید و تایپ کنید، ابزار Glances به شدت توصیه می‌شود. این ابزار یک جایگزین مناسب برای برنامه‌های داخلی مانند top و htop است، با این تفاوت که از معیارهای عملکرد متفاوتی در مورد سیستم و دیسک شما استفاده می‌کند. این ابزار به طور پیش‌فرض در اکثر توزیع‌های لینوکس وجود ندارد، اما می‌توانید آن را با نصب از پیپ و یا استفاده از منبع باز، در سیستم‌‌تان نصب کنید.

sudo pip install glances

برای اجرای ابزار میتوانید دستور glance را در محیط ترمینال لینوکس تایپ کنید.

بیشتر بخوانید:

• نحوه پاک کردن حافظه Buffer ، Cache و Swap در لینوکس
• نحوه دسترسی به تاریخچه دستورات ترمینال لینوکس
• ساختار دایرکتوری ها در لینوکس