فایل bat چیست و چگونه می توان آن را باز کرد؟

اگر از ویندوز استفاده می‌کنید، احتمالاً بارها و بارها با فایل های دسته ای یا فایل های bat روبرو شده‌اید. گاهی از این فایل‌ها برای آغاز یک برنامه استفاده می‌شود، و گاهی هم برای انجام کارهای خاص به تنهایی به کار می‌رود. اما فایل bat یا batch file چیست و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد؟

فایل bat چیست؟

فایل bat یا همان فایل دسته ای، یک فایل اسکریپت است که حاوی یک سری دستورات است و تقریباً می‌توان گفت که این دستورات هیچ محدودیتی ندارند. این دستورات می‌توانند از دستورات سیستمی مانند del یا shutdown در ویندوز گرفته تا دستورات دیگری باشند. فایل های bat به صورت متن ساده نوشته می‌شوند و فقط فرمت آن‌ها bat است.

فایل های دسته ای اغلب زمانی استفاده می‌شوند که نیاز به اجرای یک فرمان به طور منظم و یا اجرای چند دستور به صورت متوالی دارید. همچنین این فایل ها طوری نوشته می‌شوند که به ورودی کاربر پاسخ می‌دهند؛ به عنوان مثال، با پاسخ دادن به بله یا خیر، یا انتخاب گزینه ای از فهرست برای انجام کارهای مختلف.

چگونه از یک فایل bat استفاده کنیم؟

برای استفاده از فایل bat کافی است روی آن دو بار کلیک کنید. اگر فایل شما به درستی نوشته شده باشد، دستورات موجود در آن اجرا شده و عملکردی را انجام خواهند داد.

در برخی شرایط، ممکن است Command Prompt یا Terminal را ببینید که برای یک لحظه باز و سپس بسته می شود. در مواقع دیگر، اجرای دستور ممکن است به اندازه‌ای طول بکشد که فرصتی برای مشاهده آن داشته باشید، یا ممکن است حاوی یک خط در انتهای آن باشد و تا زمانی که آن را به صورت دستی ببندید، باز می ماند.

شما نباید گمان کنید که هر یک از این رفتارها به این معنی است که یک فایل bat کار نمی کند مگر اینکه بدانید قرار است چه کاری انجام دهد.

به عنوان مثال اگر از یک فایل دسته ای برای راه اندازی سرور اختصاصی بازی استفاده می‌کنید، معمولاً انتظار دارید که پنجره باز بماند، بنابراین می‌توانید خروجی‌های سرور را ببینید. از طرف دیگر، اگر از یک فایل دسته ای استفاده می‌کنید که کامپیوتر را ریستارت می‌کند، انتظار دارید که فوراً باز و بسته شود.

چگونه یک فایل bat را باز کنیم یا بخوانیم؟

فایل های دسته ای اسناد متنی ساده هستند و تقریباً در هر ویرایشگر متنی قابل باز شدن هستند. نوت پد یک انتخاب معمولی است، اما ویرایشگرهای متن پیچیده‌تر ممکن است ویژگی های مفیدی مانند برجسته سازی سینتکس و ابزارهای دیباگ را ارائه دهند.

برای باز کردن یک فایل دسته‌ای در Notepad، روی فایل bat راست کلیک کرده و Edit یا Edit in Notepad را انتخاب کنید.

همچنین می توانید Notepad را اجرا کنید، روی File > Open کلیک کنید و سپس به فایل دسته ای بروید و روی Open کلیک کنید.

پس از باز شدن، تمام دستورات را خواهید دید. به عنوان مثال این دستور به سیستم می‌گوید که برای ریستارت کردن، اقدام کند. /r به معنای ریستارت کردن است و /t 0 به معنای این است که تایم اوت برابر با صفر ثانیه است، یعنی سیستم بلافاصله ریستارت می‌شود.

آیا فایل های bat خطرناک هستند؟

فایل‌های bat ذاتا بدافزار نیستند، اما می‌توانند به صورت مخرب مورد استفاده قرار گیرند و همیشه باید با احتیاط با آن ها رفتار کنید. به عنوان مثال، یک فایل دسته ای می‌تواند به گونه ای نوشته شود که هنگام اجرای آن، فایل های شما را حذف کند. همچنین می توان آن را برای دانلود بدافزار از اینترنت پیکربندی کرد. راه های بی شماری وجود دارد که در آن ها می توان از یک فایل دسته ای به طور مخرب استفاده کرد.

بیشتر بخوانید: 7 کد مخرب در محیط cmd ویندوز

بدون شک، بیشتر فایل‌های دسته‌ای برای کمک به کاربران در انجام وظایف روزمره و پیچیده طراحی شده‌اند، و اکثراً خطری ندارند. در صورتی که فایل یا برنامه ای را از منابعی که به آنها اعتماد دارید دانلود کنید، احتمالاً مشکلی نخواهد بود. اما به همه فایل‌هایی که از منابع ناشناخته یا نامعتبر دانلود می کنید، با احتیاط نگاه کنید.

با این حال، اگر یک فایل bat را از منبعی نامعتبر دانلود می کنید، باید چند لحظه وقت بگذارید و آن را در Notepad باز کنید تا قبل از اجرای آن نگاهی به آنچه انجام می دهد بیندازید.

چه چیزی می توانید به جای فایل bat استفاده کنید؟

چند گزینه جایگزین برای فایل های دسته ای در ویندوز وجود دارد. اولین مورد فایل PS1 است که معادل PowerShell یک فایل BAT است. اگر آرگومان های خاصی را اضافه کنید، فایل های BAT می توانند دستورات PowerShell را اجرا کنند، اما معمولاً نوشتن یک فایل PS1 ساده تر است.

فراتر از اسکریپت های PowerShell، پایتون انتخاب دیگر است. پایتون می‌تواند توابع سیستم عامل را فراخوانی کند و مزیت های زیادی دارد چون برای انجام تقریباً هر کاری که می‌توان تصور کرد، ماژول دارد. این انتخاب می تواند زیاده روی باشد، اما اگر نیاز به انجام کاری پیچیده دارید، حتماً باید پایتون را در نظر بگیرید.

جمع بندی

فایل bat یک اسکریپت حاوی دستوراتی است که به صورت متن ساده با فرمت bat نوشته شده و دستوراتی را برای ویندوز تعریف می‌کند. این دستورات به ترتیب در سیستم اجرا می‌شوند و می‌توانند وظایف مختلفی را به طور اتوماتیک انجام دهند. این فایل ها، برای اجرای دستورات سیستم عامل مانند کپی فایل ها، حذف فایل ها، نصب نرم‌افزارها، تنظیمات سیستمی و دیگر وظایف مشابه مورد استفاده قرار می گیرند. فایل های دسته ای با دوبار کلیک کردن روی آن‌ها اجرا می‌شوند و با هر ویرایشگر متنی ساده قابل ویرایش هستند.